Ziekten of infecties die vaak maar niet uitsluitend door seksueel contact worden opgelopen, worden seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) of seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) genoemd. De vectororganismen kunnen bacteriën, parasieten of virussen zijn die seksueel worden overgedragen via sperma, bloed of andere lichaamsvloeistoffen. Enkele veel voorkomende SOA's zijn syfilis, gonorroe, hiv/aids, genitale herpes en vele andere ziekten.
Syfilis versus gonorroe
Het belangrijkste verschil tussen syfilis en gonorroe is dat syfilis zich over het algemeen ontwikkelt als een pijnloze zweer, aanvankelijk op de mond, geslachtsdelen of rectum en later wordt huiduitslag gezien. De zweren zijn rond, stevig en kunnen al dan niet pijnloos zijn. Terwijl gonorroe het slijmvlies van het voortplantingsstelsel aanvalt.
Syfilis is een seksueel overdraagbare aandoening (soa) die wordt verspreid via een geïnfecteerde persoon tijdens seksuele activiteit. De bacterie Treponema pallidum veroorzaakt syfilis en komt een gezond lichaam binnen via snijwonden, wonden, schaafwonden op de huid of slijmvliezen van de gezonde persoon. Syfilis kan ook oraal worden verspreid.
Gonorroe is een seksueel overdraagbare aandoening (SOA). De veroorzaker is de bacterie Neisseria gonorroe en wordt overgedragen via geslachtsgemeenschap. Sommige geïnfecteerde personen ontwikkelen geen symptomen en kunnen asymptomatische dragers zijn van de ziekte. De belangrijkste symptomen zijn onder meer een pijnlijk gevoel tijdens het plassen, de drang om vaak te plassen, afscheiding uit de geslachtsorganen en vele andere symptomen.
Vergelijkingstabel tussen syfilis en gonorroe
| Parameters van vergelijking | Syfilis | Gonorroe |
| Veroorzaker | Bacterie Treponema pallidum | Bacterie Neisseria gonorroe |
| Wijze van verzending | Door geslachtsgemeenschap | Door orale, anale en vaginale seksuele activiteiten |
| Symptomen | Zweren en huiduitslag | Pijnlijk gevoel tijdens het plassen, de drang om vaak te plassen, afscheiding uit de geslachtsorganen |
| Effecten | Het tast het zenuwstelsel aan en kan verlamming, sensorische stoornissen, dementie, meningitis en zelfs neurosyfilis veroorzaken | Het tast het slijmvlies van het voortplantingsstelsel aan en kan onvruchtbaarheid, buitenbaarmoederlijke zwangerschap of bekkenontsteking (PID) veroorzaken |
| Diagnose | Het kan worden behandeld met antibiotica zoals penicilline of doxycycline en kan worden voorkomen door recreatieve drugs en het gebruik van latexcondooms te vermijden. | Het kan worden behandeld met antibiotica zoals azithromycine en kan worden voorkomen door onthouding en barrières zoals condooms, tandmoeders. |
Wat is syfilis?
Syfilis wordt verspreid door de vector Treponema pallidum-bacterie. De eerste symptomen van syfilis zijn onder meer de vorming van kleine stevige zweren die meestal pijnloos zijn. Door de pijnloze eigenschap blijft het lange tijd onopgemerkt. De zweer wordt een kans genoemd en verschijnt op de geslachtsdelen, het rectum of de mond.
Syfilis kan worden onderverdeeld in vier hoofdfasen: primair, secundair, latent en tertiair. Syfilis sterft niet en vertoont lange tijd geen ernstige symptomen en nalatigheid kan het tertiaire stadium bereiken dat de potentie heeft om essentiële organen zoals de hersenen en het hart te beschadigen. De zweer verschijnt 7 tot 50 dagen na de besmetting en blijft tot 20 tot 60 dagen aanhouden.
In de secundaire fase ontwikkelen zich huiduitslag op handpalmen en voetzolen. Afgezien van huiduitslag en zweren, komen ook symptomen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, koorts, haaruitval en gewichtsverlies vaak voor. Syfilis kan levensbedreigend zijn omdat het doofheid, blindheid, geheugenverlies, vernietiging van botten en weefsels en neurologische aandoeningen zoals meningitis, neurosyfilis of zelfs een beroerte kan veroorzaken.
Mogelijke of waarschijnlijke symptomen van syfilis moeten onmiddellijk worden gediagnosticeerd. Een bloedtest bevestigt de bacteriële infectie. De bacteriën hebben de neiging om gedurende een lange periode in het lichaam te blijven, daarom kunnen tests de huidige of vroegere geschiedenis van dergelijke infecties detecteren.
Wat is gonorroe?
Gonorroe wordt verspreid door de vectorbacterie Neisseria gonorroe tijdens seksuele intimidatie. Een geïnfecteerd persoon ontwikkelt de symptomen 5 tot 15 dagen na de blootstelling. De symptomen die zich ontwikkelden zijn frequent urineren, pusachtige afscheiding uit de penis/vagina, zwelling van de geslachtsdelen, pijn ervaren tijdens geslachtsgemeenschap, branderig gevoel tijdens het plassen, scherpe pijn in de buik, hevige bloedstroom tijdens de menstruatie, koorts en vele andere symptomen.
Sommige geïnfecteerde personen ontwikkelen geen symptomen en zijn de asymptomatische drager van de infectie. Ze kunnen een gezond persoon besmetten. Indien onbehandeld, kan het Pelvic Inflammatory Disease (PID) veroorzaken en onvruchtbaarheid veroorzaken. Gonorroe kan zelfs worden doorgegeven aan een foetus als de ouder geïnfecteerd is of drager is.
In ernstige omstandigheden kan gonorroe zelfs in de bloedbaan terechtkomen. Het kan artritis, ontsteking van het slijmvlies van de hersenen en het ruggenmerg veroorzaken en kan de hartkleppen blokkeren en beschadigen. Gonorroe kan worden voorkomen door het gebruik van condooms en andere barrièremethoden.
Om de aanwezigheid van de infectie te bevestigen, worden lichaamsvloeistoffen onderzocht. De patiënten hebben meestal antibiotica voorgeschreven zoals azithromycine, doxycycline of een injectie met ceftriaxon. Regelmatige controles moeten worden gedaan met of zonder het verschijnen van symptomen om aan de veilige kant te blijven.
Belangrijkste verschillen tussen syfilis en gonorroe
Gevolgtrekking
Seksueel overdraagbare aandoeningen kunnen levensbedreigend zijn. Hun bron van overdracht is intiem fysiek contact. SOA's treffen zowel mannen als vrouwen. Een zwangere vrouw met een infectie kan de baby schaden.
Een geïnfecteerd persoon kan al dan niet symptomen vertonen, maar kan een potentiële drager van de infectie zijn. Dus regelmatige controle is essentieel voor seksueel actieve personen. Antibiotica kunnen de infectie behandelen die wordt veroorzaakt door bacteriën en parasieten, maar SOA's die door virussen worden verspreid, blijven nog steeds ongeneeslijk. Daarom is het noodzakelijk om de partner te controleren voordat hij intiem is en altijd bescherming te gebruiken.
